“ANTRENÖRLER VE YORGUNLUĞUN GİDERİLMESİ…”

“İyi bir dinlenme sayesinde kasların çalışma koşulları yine önceki normal haline dönüşür. Antrenör bu uygulamayı dikkatli yapmalıdır.”

DR.ŞABAN ACARBAY’IN KALEMİNDEN ;

Ligler ağır saha şartlarında ve farklı iklim kuşaklarında çok yoğun bir tempoda devam etmektedir. Haliyle bu zorlu ve farklı koşullar; sporcuların sağlık ve performanslarında düşüşlere-olumsuzluklara neden olmaktadırlar. Antrenörler çok önemli fonksiyonları olan ve buna paralel, ciddi boyutlarda sorumluluğu taşıyan futbol adamlarıdır. Bir antrenörün en büyük amacı, antrene ettiği takıma başarı kazandırmaktır. Bunun için de; futbolcunun performansını artırmak ve bu kondisyonel özelliğini en iyi düzeyde devam ettirmek gerekmektedir. Bu özelliğin temini için antrenman biliminin temel doğrultusunda sporcularına ağır yüklemeler yapmaları gerekmektedir. Bunun sonucunda yorgunluk durumu oluşur. İşte bu noktada antrenör çok dikkatli olmalı ve yorgunluğu giderici dinlenme-çalışma programlarını sporcularına uygulamalıdır. Bir antrenörün amacı, sporcuların performanslarını artırmak ve bunu belirli bir düzeyde tutmak olduğuna göre; yorgunluğu, bunun işaretlerini ve giderilmesini iyi bilmesi gerekir. Devre araları ve sezon boşlukları, futbolcuların yorgunluğunun giderilebilmesi için, çok uygun dönemlerdendir. İyi antrenör bu ara dönemleri, bu konuda verimli bir şekilde değerlendiren antrenördür. Yorgunluk, geriye dönüşebilir fizyolojik bir olaydır. İyi bir dinlenme sayesinde kasların çalışma koşulları yine önceki normal haline dönüşür. Antrenör bu uygulamayı dikkatli yapmalıdır. Aksi halde, sporcularını daha yorgun ve kolay kolay düzelmeyen bir yorgunluk sürecinin içine sokabilir. Bunun örneklerini, kaybedilen bir maç sonrasında aşırı yüklemeli, ceza antrenmanları yaptıran antrenörlerin uygulamalarında görmek mümkündür. Aslında bu antrenörler cezayı sporcularına değil, kendi antrenörlük kariyerlerine vermektedirler. Yorgunluk, uygun metot ve yöntemlerle durdurulmadığı takdirde, sporcuda bazı menfilikler gelişir. Bunlar da; yorgunluk sendromu, sürantrenman ve de daha ciddi bir durum olan tükenmedir.

Aktif dinlenme prensiplerine özen göstermeden sezon sonlarına doğru ısrarla yoğun antrenmanlara devam etmek düşüncesinde olan antrenörlerin bir noktaya çok dikkat etmeleri gerekmektedir. O da sürantrenman konusudur. Sporcunun devamlı yüklemeler sonrası, aşırı yorgunluk noktasına gelmesi ve sportif verimliliğin azalmasıyla ortaya çıkan tablodur. Bu noktada da antrenör çok dikkatli olmalı ve futbolcusunda gerek fiziksel, gerekse ruhsal alanda meydana gelen veya gelebilecek olan değişiklikleri fark edebilmelidir. Sporcuda görülen iştah kaybı, kilo kaybı, isteksizlik, halsizlik, çabuk yorulma, endişe, uyku bozuklukları, istirahat nabzında artma, kan basıncında düşme, takım arkadaşları ile uyumsuzluk gibi davranış ve semptomlar, acil tedbirler alınması için çok önemli sinyallerdir. Antrenör, spor hekimi, psikolog, masör ve sporcu işbirliği halinde hareket ederek bu durum ortadan kaldırılmalıdır. En iyi yöntemlerden biri; sporcunun yoğun antrenmanlarını azaltıp, spordan kopmadan dinlenmesinin teminidir. Fiziksel ve ruhsal alanda bir çok semptomla birlikte seyreden ve sporcunun performansında gerileme ile giden bir dönem olarak da ifade edilen yorgunluk, spor hekimliğinin de önemli uğraş alanlarındandır. Ancak spor tıbbı elemanlarından önce antrenörlerin kronik yorgunluk belirtilerini, bilgi ve tecrübeleri ile çok iyi takip etmeleri gerekmektedir. Zamanında yapılacak olan doğru tespitler sporcunun yeniden kazanılması için çok büyük önem taşımaktadır. Aksi halde, sporcu gelişmekte olan düşüşünü, sportif kuralların dışında aramaya başlayabilir. Bu durum ise, kişinin spor hayatında daha ciddi tehlikelerle karşılaşmasına neden olabilir. Ciddi ve kalıcı sakatlıklar, doping, psikolojik çöküntüler ve de spor disiplini içinde olmayan davranışlar, bunlardan bazılarıdır. Ligler sırasında oluşan boşluklarda, devre aralarında ve sezon sonu tatillerinde fiziksel ve zihinsel olarak sporcuların dinlenme programları mutlaka uygulanmalıdır