SPOR PSİKOLOJİSİ
Uzman Psikolog ve Spor Koçu Hale SERT’in Kaleminden ; ’Sportif Faaliyetlerde Kaygı ile Baş Etmede Somatik( Bedensel) Teknikler Nelerdir.’’
Sporcuların anda kalmak adına birçok meditasyon tekniğinden faydalanabilirler. Sporcuların önceki performanslarında ortaya çıkan hatalara dair duydukları kaygı ve gelecek performansların sonuçlarını düşünmek yerine ana odaklanıp akışta kalmalarını sağlayacaktır.
Bilinçli Farkındalık yani Mindfulness meditasyonları sporcuların negatif düşüncelerinden dolayı ortaya çıkan kaygıları kontrol etmelerini sağlayarak şu anda gerekli olacak performanslarına odaklanabilmelerini ve var olan becerilerini ortaya çıkararak başarılı performans göstermelerini sağlayacaktır.
Bir diğer meditasyon örneği olan Progresif Kas Gevşetme Tekniği; sporcu gerginlik ve gevşeme döngüleriyle vücudunda belirli bir kas grubundaki gerilimi kolayca fark ederek 5 ile 7 saniye var olan kası gerdirip daha sonrasında kası gevşetmeyi sağlayabilirler. Bacaklardan ayak parmaklarımıza, dişlerden alnımıza kadar bütün kas gruplarını bu teknik içinde gevşetme becerisini kullanabilirler. Sporcunun maç sırasındaki gerginliğini kolayca fark ederek gevşeme tekniğini kullanması performansını arttırabilir. Gevşemenin yanı sıra sporcu o anda pozitif içsel konuşma gibi tekniklerinden de faydalanabilir.
Kaygıyı yönetebilmenin en basit ve faydalı tekniklerinden biri de Nefes Kontrolünü sağlayabilmektir. Sporcuların maçlarda performanslarını gösterirken kendilerini baskı altında hissettikçe nefes tutma eğilimleri artar ve kas gerilimlerinin de artığı görülmektedir. Yavaş, sakin ve tam nefes almaları sporcuların gevşemelerini sağlar. Nefes egzersizlerinin amacı sporcuların gevşemelerini sağlayarak kortizol hormonunun seviyesini düşürerek streslerini egzersizlerle dengeleyebilmektir. Nefes egzersizlerinde en sık kullanılan 4-7-8 tekniğidir. Sporcu 4 saniyede burnundan nefes alır,7 saniye nefesini tutar ve 8 saniyede burnundan nefesi vererek bu tekniği uygulayabilir. Bu egzersiz tekniği maçtan önce, maç anında, molalarda da kullanılabilir.
Sporcular kendi fizyolojik durumlarını kontrol edebilme yetisini kendileri bilmelidirler. Maç sırasındaki kaygı semptomlarını kendilerinin nasıl algıladığı yaşayacakları kaygı ile baş ederken önemli bir kaynaktır. Sporcuların kaygılarını yönetebilmek adına kendilerine uyan, içselleştirebilecekleri teknikleri yaşamlarına uyarlamaları bir süre sonra performanslarını da olumlu etkileyerek başarılı olmalarını sağlayacaktır.
Bir sonraki yazımızda ‘’ Sporda Stres Kavramı’’ başlığını ele alacağız.
Karabağlar Spor Kulübü
Uzman Psikolog & Spor Koçu
Hale SERT
