SPOR PSİKOLOJİSİ
Uzman Psikolog ve Spor Koçu Hale SERT’in Kaleminden ; “KAYGININ SPORTİF PERFORMANSA ETKİLERİ NELERDİR? “
Sporcularların performanslarındaki seviyelerini belirlemekte önemli olan etkenler arasında sporcunun yaşamış olduğu kaygı düzeyinin var olduğu da bilinmelidir. Sporcunun yaşadığı kaygı düzeyinin çok yüksek ya da çok düşük olması performansı olumsuz etkileyebileceği ortadır. Yüksek kaygının sporcuların performanslarının önünde en büyük engel olabilirken, kaygı düzeyi yüksek olan sporcularda performans düşüklüğü, düşük özgüven, agresif davranışlar ve sporu bırakma gibi durumlar görülmektedir. O yüzden sportif faaliyet öncesi belli bir seviyede kaygı yaşaması sporcunun performansını olumlu yönde etkileyecektir. Sporcuda uygun düzeyde kaygının var olması başarılı olma ihtimalini de güçlendirecektir.
- Kaygı düzeyinin fiziksel sürecini fiziksel tepkilerine baktığımızda kalp atışlarında hızlanma, kas geriliminde artma, yorgunluk duygusu, aşırı alınganlık, el ve ayak terlemesi, mide kasılması, bulantı, nefes almanın sıklaşması biçiminde yansıdığı görülmektedir.
- Sporcuların kaygı düzeyinin zihinsel süreci ise yarışma öncesinde aşırı düzeyde kaygılanmaları performanslarını olumsuz etkileyerek ayrıntılara dikkat edememeleri, ani karar vermekte başarısız olmaları, konsantrasyonlarında zorlandıkları görülmektedir.
Kaygı düzeyine bağlı yaşanan olumsuzlukların yanı sıra diğer zihinsel sorunlarda sporcunun kendi kişilik ve benliğine ilişkin ‘’ ben yapamam, yeteneksizim, kazanamam’’ gibi kendine ait olumsuz düşünceleri yer almaktadır.
Bazı sporcularda kaygının kendilerine iyi geldiğini dönüştürücü işlevsel etkisi olduğunu düşünürler. Sporda dönüştürücü bir etki yaratımı sağlayarak motivasyon ve istekliliği kendilerine hedef edindikleri söylenebilir.
Sporcuların kendi kaygılarını nasıl algıladığı çok önemlidir. Kendi ile konuşma, imgeleme yapma gösterecekleri performanslara ilişkin duygu durumlarını düzenleyebilme becerisi oldukça önemli olduğu bilinmelidir.
Bir sonraki yazınımızda ‘’Sportif Faaliyetlerde Kaygı İle Nasıl Baş Etme Stratejileri Nelerdir?’’ başlığını ele alacağız.
Karabağlar Spor Kulübü
Uzman Psikolog & Spor Koçu
Hale SERT
